Uzun yıllar bakımı yapılabilen çok yıllıklı bir dış mekan bitkisidir. Çiçeklenme dönemi ilkbahar aylarında başlar ve sonbahar aylarına kadar devam eder. Ortancalar balkonlarda, teraslarda ve saksılarımızda bakılabilecek aynı zamanda da istenirse bahçelere de ekilebilen bir çiçektir. Piyasada çok fazla ortanca çeşidi ve farklı renklerde bulunan ortancalar bulunmaktadır. Her boydan ortancalara rastlamak mümkündür.
Ortanca Bakımı Nasıl Yapılır?
Ortancalar çok hızlı büyüyen ve yayılan bitkilerdir ve bu nedenle çoğaltılması ve üretimi oldukça basittir. Ortancalarda dikkat edilmesi gereken konuların başında yer seçimi gelmektedir. Direkt olarak güneş ışığını sevmeyen bir bitkidir ve gölge yerlerden hoşlanmaktadır. Yer seçimi yapılırken direkt güneş ışığı almayan fakat aydınlık alanlar tercih edilmelidir. Balkon veya saksı içerisinde bakım yapılıyorsa gölge alanlarda bakımı yapılabilir. Eğer ortancalar güneşe fazla maruz kalırsa ömürleri kısa olacaktır.
Ortancalar hızlı ve yayılan bitkiler olduklarından dolayı sık saksı değiştirilmesi gereken bir bitkidir. Bu nedenle saksı tercihi yapılırken büyük hacimli derin ve büyük saksılar tercih edilmelidir. Her dönem saksı değişimi yapılabilir. Saksı değişimi yapılırken dikkat edilmesi gereken bir husus köklerine zarar vermeden değişim yapmaktadır.
Ortancalar çok fazla toprak seçimi yapmayan bitkilerdir. Humus bakımından zengin ve su geçirgenliği yüksek olan topraklar ortancaların en verimli olduğu toprak tipidir. Ortancaların toprakları nemli olduğu sürece toprağa su vermeye gerek yoktur. Yazları 2 günde bir olmak üzere ve kışları da yaprak döktüğü zamanlarda haftada bir olmak üzere sulaması yapılır.
Ortancalarda budama yapılması pek tavsiye edilmez. Bunun nedeni de çiçek açan ortancaların dalları budandığında bir sonraki sene çıkan dallardan yeni çiçekler alınmaz. Bu nedenle ortancalara budama yapılması pek tavsiye edilmez.
Ortancalar gübreli toprakları sevmektedirler. 2 ayda bir verilen gübreler ortancaların daha iyi çiçek açmasını sağlamaktadır.
Ortanca Üretimi Nasıl Yapılır?
Ortancalar 3 farklı şekilde üretilebilir. Bu yöntemler tohumdan üretim, çelikten üretim ve yavru ayırma yöntemi ile üretimdir.
Ortancalarda tohumdan üretim zahmetli bir iştir. Bu nedenle çelikten üretim ve yavru ayırma yöntemi daha çok tavsiye edilir. Çelikleme yapılırken çiçeksiz 7-8cm boyutunda bir dal yeterli olacaktır. Bu dal ana gövdeden bir makas yardımı ile 45 derecelik bir acı ile kesilir ve alt yaprakları ayrılır. Fotosentez yapması için üstlerde yaprak bırakılır. Daha sonra bir kap veya saksı içerisine 5-6 cm derinliğindeki toprağın içerisine kesilen çelik ekilir. Bu noktada toprağın nemli olmasına dikkat edilmelidir. Toprak kurumadan her gün fısfıs yardımı ile nemlendirme işlemi yapılır. 3-4 hafta içerisinde köklenmesi gerçekleşir.
Diğer bir işlem de yavru ayırma yöntemidir. Ortancaların hızlı büyüyen ve yayılan bitkilerden olmasından dolayı yanlarından sürekli yeni yavrular verirler. Bu yeni yavrular ana gövdeye zarar vermeden alınır ve yeni bir saksıya dikilir. Bu yöntem en basiti ve en hızlı sonuç veren yöntemdir.
Ortancalar hakkında bilinen yanlışlardan bir tanesi kış aylarında yapraklarını döken ortancaların öldüğü sanılmasıdır. Bunun aksine ortancalar ilkbahar aylarının gelmesiyle tekrardan yapraklarını açar ve canlanırlar. Bu nedenle yaprak döken ortancalar atılmamalıdır.
Ortanca Saksı Değişimi Ne Zaman Yapılmalıdır?
Ortanca bitkisinin saksı değişimini yapmak için en uygun zaman, ilkbaharın başlarıdır. Genellikle, mart ve nisan aylarında ortancayı yeni saksısına taşırım, çünkü bu dönemde bitki yeni büyüme dönemine girdiği için daha hızlı adapte olur. Saksı değişimi sırasında, köklerin etrafındaki eski toprağı nazikçe temizler ve bitkiyi bir boy büyük, iyi drene olan bir saksıya yerleştiririm. Yeni toprağın besleyici ve nem tutma kapasitesinin yüksek olmasına özen gösteririm. Saksı değişimi sonrası bitkinin köklerinin suya doyması için iyice sulama yaparım ve doğrudan güneş ışığından koruyarak birkaç gün dinlenmeye bırakırım.
Ortanca Saksı Değişimi Nasıl Yapılır?
Ortanca bitkisinin saksı değişimini yaparken, öncelikle yeni saksıyı ve toprağı hazırlarım. Yeni saksı, eskisinden bir boy büyük olmalı ve iyi drene olmalıdır. Eski saksıdan bitkiyi dikkatlice çıkarırken, köklerin zarar görmemesine özen gösteririm. Köklerin etrafındaki eski toprağı nazikçe temizler ve sağlıksız görünen kökleri budarım. Yeni saksının dibine biraz toprak koyar, ardından ortancayı saksıya yerleştiririm. Köklerin etrafını yeni toprakla doldurur ve toprağı hafifçe bastırırım. Son olarak, bitkiyi iyice sulayarak köklerin suya doymasını sağlarım ve doğrudan güneş ışığından koruyarak birkaç gün dinlenmeye bırakırım.
Ortanca Budama Nasıl ve Ne Zaman Yapılmalıdır?
Ortanca bitkisini budamak için en uygun zaman, sonbaharın sonları veya kışın başlarıdır. Genellikle çiçeklenme dönemi bittikten sonra, Ekim ve Kasım aylarında budama yaparım. Budama işlemi sırasında, önce solmuş çiçekleri ve ölü dalları keserim. Daha sonra, bitkinin şeklini korumak ve sağlıklı büyümesini teşvik etmek için zayıf veya fazla büyümüş dalları da budarım. Eski dalların yaklaşık üçte birini, özellikle bitkinin iç kısmında kalanları keserek, hava dolaşımını artırırım. Ayrıca, yeni büyüme döneminde daha güçlü ve bol çiçek açmasını sağlamak için, ana dalların ucundan hafifçe kesim yaparım. Bu şekilde, ortancanın sağlıklı ve güçlü bir şekilde büyümesini ve sonraki yıl bol çiçek vermesini sağlarım.
Ortanca Çelik Alma İçin En Uygun Zaman Nedir?
Ortanca çelik almak için en uygun zaman, ilkbaharın sonları veya yazın başlarıdır. Genellikle, Mayıs ve Haziran aylarında ortancadan çelik alırım. Bu dönemde bitki aktif büyüme sürecinde olduğu için, aldığım çelikler daha hızlı köklenir ve yeni bitki olarak gelişir. Sağlıklı bir ortanca dalından yaklaşık 10-15 cm uzunluğunda, üzerinde birkaç yaprak bulunan bir çelik keserim. Alt yaprakları çıkarır ve sadece üstteki birkaç yaprağı bırakırım. Çeliği, köklenme hormonu kullanarak nemli ve iyi drene olan bir toprak karışımına dikerim. Çeliği diktiğim saksıyı aydınlık ama doğrudan güneş almayan bir yere yerleştirir ve toprağı sürekli nemli tutarım. Yaklaşık birkaç hafta içinde, çelikler köklenmeye başlayacaktır.
Ortanca Toprak Değişimi Ne Zaman Yapılır?
Ortanca bitkisinin toprak değişimini yapmak için en uygun zaman, ilkbaharın başlarıdır. Genellikle Mart ve Nisan aylarında toprak değişimi yaparım, çünkü bu dönemde bitki yeni büyüme dönemine girdiği için daha hızlı adapte olur. Toprak değişimi sırasında, bitkiyi dikkatlice saksıdan çıkarır ve köklerin etrafındaki eski toprağı nazikçe temizlerim. Sağlıksız görünen kökleri budar ve bitkiyi besleyici, iyi drene olan yeni toprakla hazırladığım saksıya yerleştiririm. Yeni toprağın ortancanın ihtiyaç duyduğu nemi tutma kapasitesine sahip olmasına özen gösteririm. Toprak değişimi sonrası bitkiyi iyice sulayarak köklerin suya doymasını sağlarım ve doğrudan güneş ışığından koruyarak birkaç gün dinlenmeye bırakırım.
